de arts en de chef-kok
Smaak!
Smaak! Hoe belangrijk smaak is in het dagelijks leven ervaar ik dagelijks in mijn werk met patiënten op de afdeling Hematologie-Oncologie. Smaakverlies en het onvermogen normaal te kunnen eten staan in de top 3 van de problemen op onze polikliniek en zeker ook de kliniek.
De ziekte of de behandeling beïnvloeden de smaaksensoren, er is verminderde speekselproductie, er zijn mechanische bezwaren, pijn, angst, misselijkheid etc. Verder dan algemene adviezen kwamen we tot 2013 niet. Dat jaar organiseerden we weer een open dag in ons ziekenhuis, het Ikazia Rotterdam. Ook Michael was van de partij met collegae. Destijds was hij eerste kok in onze keuken. Wat hij daar die dag samen met collegae liet zien was bijzonder.
Een proeverij voor mensen met smaakstoornissen. Iemand die erg van chocolade hield, maar zijn smaak was verloren door chemotherapie kon dankzij toevoeging van een peper (capsaïne) aan een chocolade-lollie weer de smaak ervaren. Michael en collega volgden een opleiding bij het Center of Gastrology in Leuven. In Leuven hangt men de GOT theorie aan; Smaakbeleving kan worden beïnvloed door het prikkelen van Gustatie (de verschillende smaaksensoren) Olfactorie (reuk) en Trigeminatie (prikkelingen, zoals door peper). Door te compenseren wat niet meer werkt, kan er weer smaakbeleving zijn.
pilot smaaksturing
De ervaringen op de open dag waren de opmaat naar een pilot smaaksturing op onze Oncologie afdeling. Michael werd een graag geziene gast op onze afdeling. Individuele succesjes werden gehaald. Michael liet de patiënten weer voorzichtig genieten van eten door zijn enorme creativiteit en aanstekelijk enthousiasme. Daarnaast werd bijvoorbeeld een prachtig diner verzorgd voor een terminale patiënte met haar dierbaren.
Het interne succes werd ook een extern succes. Van een optreden bij het symposium voor de Lymfoomvereniging naar de Landelijke patiëntenvereniging Hematon. Kranten en regionaal TV kwamen langs. De bekroning kwam toen we April 2015 samen op het podium stonden voor de Roche Oncology Award. Daarna volgden nog gezamenlijke optredens bij symposia en volgden uitwerking website, recepten, mailcontact voor patiënten thuis.
hoe verder?
Michael verliet, helaas voor ons, maar gelukkig voor de buitenwereld het Ikazia. Hij zet het werk met heel veel creativiteit voort voor een zo breed mogelijk publiek. Daarnaast kan iedereen in restaurant Bij de Burgermeester van zijn kunsten genieten... doe ik ook heel graag!
Hoe nu verder in het Ikazia? We prijzen ons gelukkig met nieuwe enthousiaste mensen, die de opleiding doen of hebben gedaan. De kok kan in consult worden gevraagd in nauwe samenwerking met onze diëtisten. Er is een samenwerkingsverband met de Hoge school/Universiteit Antwerpen om wetenschappelijke onderbouwing te bewerkstelligen. Financiële ondersteuning blijft een uitdaging, maar de spirit is weer terug aan het komen.
En Michael? Die zit voor goed in mijn hart en nog steeds in die van vele patiënten. Ik ben supertrots op hem!
Dr. Fransien de Boer, Internist-Hematoloog Ikazia Rotterdam